Ga naar inhoud
E-learning
Congressen
Contact
Zoeken naar:
E-learning
Congressen
Contact
Zoeken naar:
Demovragen lerend vermogen dementie
Mark Two Steven
2021-03-10T11:24:37+01:00
Vraag 1
Mevrouw Rijke woont op een psychogeriatrische afdeling van een verpleeghuis. Ze heeft een vasculaire dementie en een ernstig gestoorde geheugenfunctie. Anita, een Antilliaanse verzorgende in de nachtdienst, laat haar tijdens haar dienst onbedoeld schrikken als zij haar slaapkamer binnenkomt. Mevrouw Rijke is helemaal van de kaart, en kan op dat moment nauwelijks gekalmeerd worden. De volgende dag kan mevrouw Rijke zich het voorval niet bewust herinneren, maar Anita merkt tijdens haar volgende diensten dat mevrouw erg kribbig tegen haar doet. Ze krijgt een grauw en een snauw. Dat is ze niet gewend, want de band met mevrouw was altijd goed. Van haar collega’s hoort ze bovendien, dat mevrouw ook lelijk doet tegen andere medewerkers met een donkere huidskleur. Tegen medewerkers met een blanke huid is ze vriendelijk. Wat zou er aan de hand kunnen zijn en wat kunnen we eraan doen?
Lees hoofdstuk 1 en 2 van het boek ‘(Op)nieuw geleerd, oud gedaan’ en bekijk
deze video over emotieleren
Wat kun je het beste doen om het gedrag van mevrouw Rijke positief te beïnvloeden?
A. Je hoeft niets te doen. Deze reactie dooft na verloop van tijd vanzelf weer uit.
B. Je moet haar corrigerend toespreken. Dan zal haar gedrag op den duur verdwijnen.
C. Anita moet iets leuks gaan doen met mevrouw Rijke zodat de negatieve ervaring wordt 'overschreven' door een positieve ervaring
D. Je kunt niets doen. Kennelijk had mevrouw in het verleden racistische denkbeelden, die door de recente schrikervaring weer zijn opgeroepen.
Het juiste antwoord is:
C (Anita moet iets leuks gaan doen met mevrouw Rijke)
De reactie van mevrouw Rijke laat zich door emotieleren (in dit geval door een negatieve emotie) verklaren. Het zou een goede tip zijn als Anita samen met haar iets gaat doen waar zij, mevrouw Rijke, heel blij van wordt. Dan stellen we er een positieve emotie tegenover, die mogelijk afstraalt op de persoon van Anita én haar huidskleur, en daarmee op die van de andere gekleurde medewerkers. De effecten van emotieleren doven in de regel niet snel uit. Het ‘afstraffen’ (door corrigerend toespreken) van gedrag kan effect hebben, maar heeft ook vaak ongewenste bijwerkingen, zoals verzet en ontwijkend gedrag.
Vraag 2
Meneer Janssen heeft een gevorderde dementie en woont in een verpleeghuis. Hij maakt meestal een tevreden indruk en heeft geen stemmingsproblemen. Op een mooie zomeravond wordt er in de binnentuin van het verpleeghuis een barbecue voor bewoners en hun familie georganiseerd. Als het vlees op de barbecue wordt gelegd, begint het heerlijk te ruiken en loopt het water iedereen in de mond. Maar dan krijgt meneer Janssen plotseling een enorme paniekaanval. Hij begint te schreeuwen en te gillen, en laat zich uit zijn rolstoel vallen. Wat is er aan de hand? De medewerkers snellen toe. Ze brengen hem naar zijn kamer en proberen hem te kalmeren. Maar meneer Janssen is volkomen in paniek. Pas na een half uur komt hij weer tot zichzelf. Pas later horen we van zijn familie, dat hij in de fabriek waar hij vroeger werkte een ernstige brand heeft meegemaakt, waarbij meerdere van zijn collega’s voor zijn ogen ernstig zijn verbrand.
Wat zorgt ervoor dat meneer Janssen zo in paniek raakt?
A. De angst die hij heeft gevoeld tijdens de brand in de fabriek speelt op
B. De geur van brandend vlees doet hem herinneren aan de brand in de fabriek
C. Beide antwoorden zijn juist
Het juiste antwoord is:
C (beide antwoorden zijn juist)
Meneer Janssen heeft tijdens de brand in de fabriek een extreem hevige emotie gevoeld. Daardoor is deze gebeurtenis voor de rest van zijn leven in zijn geheugen vastgelegd. Tijdens de hevige paniek die meneer Janssen in de fabriek ervoer, rook hij de geur van brandend vlees. Door associatieleren werden deze geur en zijn paniekgevoelens (voor de rest van zijn leven) in zijn geheugen aan elkaar verbonden. Dit verklaart zijn reactie.
Ga naar de bovenkant
